www.84psp.fora.pl

variag

W styczniowych "Faktach" pojawił się artykuł o Powstaniu Styczniowym w okolicach Bełchatowa.
I znowu stare błędy:
- że Bełchatów utracił prawa miejskie ze względu na zaangażowanie Kaczkowskich w Powstanie,
- że potyczka w lipcu 1863 roku pod Wólką Łękawską była zwycięska dla Powstańców, niestety jej uczestnik Zygmunt Lucjan Sulima w swoich pamiętnikach pisze inaczej,
- że Józef Turczynowicz zginął 4 sierpnia 1863 roku w Lubelskiem.
Jednym słowem "ręce opadają"...

Zygmunt Lucjan Sulima (a właściwie Walery Przyborowski) niezbyt przychylnie pisał ("Wspomnienia ułana z 1863 roku") o majorze Józefie Oxińskim i majorze Aleksandrze Lüttichu (wspominanych w artykule w "Faktach"), pisząc wprost że nadużywali i to zbyt mocno alkoholu. Myślałem że to jakiś osobisty uraz młodego powstańca, Przyborowski biorąc udział w Powstaniu miał tylko 18 lat, ale to samo potwierdza w swoich wspomnieniach Wincenty Walewski, jego adiutant. Są w Roczniku Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego na 1939 rok. Razem ze wspomnieniami samego mjr Oxińskiego.

Poltan

Nie łatwo jest zmienić poglądy gruntujące się latami. Myślę, że spokojnie za jakiś czas wszystko się zmieni. Zwróć uwagę, że w znacznej mierze gdyby nie biblioteki cyfrowe i ogólny dostęp do źródeł i materiałów to o wielu tych pomyłkach nadal byśmy nie wiedzieli. W historii już tak bywa, że stan wiedzy na dany temat ciągle się zmienia, ewoluuje - nie jest stały. Do procesu tego trzeba się przyzwyczaić i powoli zmieniać ów stan badań. Tak samo było z Turczynowiczem. Na początku uwierzyłem mądrzejszym ode mnie i powieliłem ich błędy. W miarę poznawania nowych źródeł zacząłem kreować swój własny pogląd, z którym połowa adwersarzy również się nie zgodzi. I to popycha właśnie badania do przodu. Sulimę poznałem właśnie przez bibliotekę cyfrową. A media, muszą zapełnić ramówkę i tyle.
Jeśli idzie o utratę praw miejskich to nasza duma narodowa woli przyjąć "drobne kłamstewko" o oporze dziedzica przeciw polityce zaborców niż jakże codzienny motyw pijaństwa, niegospodarności i koniec końcem wizyty komornika.

variag

Myślę że temat Turczynowiczów (obydwu) jest już chyba zamknięty.
Póki nie wypłyną odnalezione pamiętniki lub wspomnienia któregoś z owych Józefów nic nowego nie napiszemy.
Działalność zaś Józefa Oxińskiego czasem przypominała mi nieco Kmicica z "Potopu". Walczył dzielnie, był odważny i dzielił ze swoimi żołnierzami trudy przemarszów. Nie ukrywał jednak tego że stanął przed sadem wojennym, a zarzutów było co niemiara. Powieszenie Lemańskiego, (w sumie słuszne i sprawiedliwe bo to drań był) przepełniło czarę goryczy szlachty piotrkowskiej która miała już dość podobnych poczynań. A Oxińskiemu "w pierś wypalić" z pistoletu nieposłusznemu żołnierzowi nie sprawiało wielkich trudności. Ot, "gorączka" był z waszmości, jakby to Rzędzian powiedział. Nadużywania alkoholu też mu nikt nie wypominał, tudzież romansu z powabną kurierką.
Wink

Z ciekawostek, spotkałem się ze wspomnieniami z opisem aresztowania Lemańskiego, sądu oraz wykonaniu na nim wyroku. A piszący owe wspomnienia podawał się za dowodzącego owym oddziałem partyzanckim. Ale nie był to Oxiński, jego nazwisko tam nie padło, wiec albo to czyjaś fantazja pisarska, albo ktoś biorący udział w tych wydarzeniach pod koniec XIX wieku przypisał sobie nie swoje zasługi. Jeśli będę miał czas to podam autora.

variag

Minął rok i w ostatnich Faktach jest artykuł dotyczący postaci Józefa Turczynowicza. Wreszcie nasz bohater "nie umiera" pod Depułtyczami Wink

Brawo autorka i brawo Łukasz!