www.84psp.fora.pl

variag

Mamy w powiecie drogę nazywaną na mapach Traktem Napoleońskim.
Biegnie ona od Widawy do Mzurek.

Zapewne jest Traktem Napoleońskim nie dla tego że jechał nią sam Napoleon, ale ze względu że droga została wytyczona dla przemarszu Wielkiej Armii w 1812 roku która zamierzała pokonać i podbić Rosję. Takich traktów w Polsce został jeszcze sporo (odcinek koło Tomaszowa Mazowieckiego), ale skupmy się na "naszym". Najbardziej znanym obiektem jest położona w Suchciach tzw Kapliczka Napoleońska, przy drodze po prawej stronie jadąc z Kącika do Mzurek. Miało tam miejsce starcie wojsk francuskich z rosyjskimi. Pamiętam że natrafiono na polach na jakieś znaleziska z tego okresu. Legenda głosiła że pod kapliczką zakopany był "skarb", w wyniku jego poszukiwań kapliczka przez długie lata stała mocno przekrzywiona aż ze dwadzieścia lat temu trzeba było ją odbudować. Być może pod kapliczka pochowani byli polegli w tym starciu.

Drugie miejsce przy Trakcie Napoleońskim to Grębociny, jadąc z Wygody w kierunku na Widawę, na wysokości zbiornika wodnego w Grębocinach, po prawej stronie w lesie jest zapomniana mogiła prawdopodobnie z 1813 roku skrywająca ciała poległych żołnierzy francuskich którzy uciekali z Rosji. Obok jest też mogiła z pochowanymi żołnierzami niemieckimi ze stycznia 1945 roku.

W Bełchatowie obiła mi się kiedyś o uszy nazwa "Karczma Napoleońska", przypisana chyba tej nieistniejącej dzisiaj na rogu Lipowej i Czaplinieckiej (co to do niej chłop z koniem weszli raz na piwo Wink

).
Ale mogę się mylić, choć to z koniem to najprawdziwsza prawda Smile

Może kolega Poltan przybliży nieco te zapomniane nazwy.

Poltan

Niestety za wiele nie pomogę. Knajpa stała na dzisiejszym rondzie. Nazywali ją różnie "Panderozą", "Popularną". Z tym nietuzinkowym wejściem to ponoć chodziło o furmana z Bełchatowa, dokładnie Binkowa. Nazywał się chyba Wincenty Ostólski (?).
Jeśli chodzi o Trakt Napoleoński to faktycznie nazwa taka funkcjonuje w okolicy. Jak wiadomo wojska napoleońskie musiały tędy przechodzić. Być może chodzi raczej o rok 1813 i walki odwrotowe. Przecież sam ks. Józef Poniatowski 12 lutego opuścił Piotrków. Kierując się do Ruśca, może właśnie tą drogą? To są zwykłe dywagacje, ale może jest w tym ziarno prawdy. Ja osobiście zetknąłem się z tematem napoleońskim pisząc o kaplicy w Klukach. W uzasadnieniu napisanym przez Witolda i Zofię Święcickich dotyczącym miejsca wyboru miejsca pod kaplicę napisano: […] Na terytorium tym stoi już krzyż i, jak niesie tradycja, były tam pochowane zwłoki bojowników z czasów napoleońskich […]. I w tym przypadku sprawa nie jest do końca pewna, od czasu ich pochówku minęło przecież ponad 100 lat. Z grobami powstańczymi z 1863 czy 1864 ludzie w XX-leciu międzywojennym mieli już pewne problemy a co dopiero z epoką napoleońską. Ja osobiście nie popieram i nie neguję. Nie mam i nie widziałem żadnych papierów. Ale nazwa traktu napoleońskiego piękna Smile

Pozdrawiam.

variag

Też byłbym sceptyczny do wszystkiego co "napoleońskie" w Polsce ale potwierdzają pewne fakty nawet mapy. Trakt był wybudowany pod nadzorem napoleońskich inżynierów, tyczyli oni proste odcinki dróg w kierunku na wschód, tam gdzie ich właśnie brakowało.
Czerwonym kółkiem zaznaczyłem prawdopodobną mogiłę napoleońskich żołnierzy. Sam czasami spędzałem wakacje w okolicach gdzie przebiegał podobny "trakt napoleoński", z tym że nie ma tej nazwy na obecnych mapach. Ale na rozdrożu pozostała "Napoleońska Kapliczka", wybudowana po I Wojnie Światowej, nie wiem czyim nakładem, ale wszystkie święte obrazy są tam w języku francuskim. Mają pod nią spoczywać polegli w czasie odwrotu spod Moskwy Francuzi, tak przynajmniej głosi lokalny przekaz. Na żółto zaznaczyłem nie do końca określonemiejsce pochówku z II WŚ.
Poniżej wzmiankowana mapka z Grębocin, miejsce to wskazał mój kolega z pracy - Zbyszek, mieszkaniec tych okolic. Za co mu dziękuję.

[link widoczny dla zalogowanych]
"Napoleońska Kapliczka" z okolic Tomaszowa Mazowieckiego
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

ps co do naszej "karczmy napoleońskiej" to oprócz wymienionych juz nazw znana była pod nazwą "Praga" lub "Mordownia", ale ta druga nazwa pokutowała tylko wśród przyjezdnych - budowniczych kopalni. A z koniem na piwo wparadował do środka ponoć niejaki Bogacki Wink

Poltan

Czyli widać po relacjach mieszkańców, że z ustaleniem średnio roztropnego właściciela konia będzie problem Smile

. Tak sobie myślę, że jeśli faktycznie drogę wytyczono tak jak mówisz "datuję na oko" około 1809-1811 to jakiś papier powinien znaleźć się w archiwum w Łodzi czy Piotrkowie. Jak będę to z ciekawości poszukam. A co do ks. Poniatowskiego to świetny wątek z nieznanej historii regionu. Mieszkańcy Ruśca powinni być zainteresowani, takim patriotycznym akcentem. Może ks. Józef zamieszkał na chwilę we dworze wybudowanym jeszcze w XVI wieku przez Korycińskich?

variag

[link widoczny dla zalogowanych]
Tak pewnie wyglądał odwrót tych z Wielkiej Armii którzy wracali do Francji.
Obraz Wasilija Wiereszczagina (Василий Васильевич Верещагин)
Książę Pepi w Piotrkowie Trybunalskim? Powiem szczerze że nie wiedziałem o tym.

Poltan

Tak, tak. Dotarł razem ze Sztabem Generalnym przez Rawę i Wolbórz do Piotrkowa rano 7 lutego 1813 roku. Po nim do miasta wszedł 1 pułk piechoty. 15 przeszedł do Radomska. Z Piotrkowa wyjechał 12 lutego. 13 lutego był już w Ruścu. Z Ruśca wyjechał 14 do Pajęczna, a 16 był już w Częstochowie. Tak w telegraficznym skrócie.
Obraz z jednej strony piękny z drugiej tragiczny. Uzmysławia jedno - przestrzeń, już nie tylko w skali operacyjnej ale i strategicznej. Mieć możliwość oddania terenu to podczas wojny olbrzymi atut.
Pozdrawiam.

variag

[link widoczny dla zalogowanych]

"Zupełnie przypadkiem" przejeżdżałem dzisiaj "Traktem Napoleońskim" przez wieś Suchcice Wink

Na zdjęciu jest tzw "Kapliczka Napoleońska". Gdzieś na tych suchcickich polach najprawdopodobniej zimą (być może w lutym) 1813 roku doszło do potyczki oddziałów Francuskich i Rosyjskich. Wiele lat temu czytałem o tym w "Gazecie Bełchatowskiej" (lub innym lokalnym czasopiśmie), były znalezione jakieś elementy wyposażenia, strzemię, grot piki kozackiej itp. Może te znaleziska są w muzeum w Piotrkowie Trybunalskim? Przy kapliczce jest być może grób poległych w bitwie, a być może ona tylko upamiętnia to zdarzenie. Ale lokalna legenda głosiła że był tam zakopany "francuski skarb", w wyniku czyjejś "ciekawości" kapliczka długie lata stała mocno przechylona niczym wieża w Pizie, aż wreszcie kiedyś upadła.
Stan na zdjęciu przedstawia więc ją po odbudowie, pamiętam że ta stara była z czerwonej cegły.
Jeszcze jeden obraz związany po części z maszerującymi w kierunku Francji oddziałami Wielkiej Armii:
Jerzy Kossak "Palenie sztandarów"
[link widoczny dla zalogowanych]

Poltan

Hehehe! Nie będę zdradzał bo już człowiek nie żyje, ale chyba wiem kto przechylił kapliczkę.
A co do tego, że ktoś tam był pochowany czy coś się w okolicy działo, to bardzo prawdopodobne. Właśnie w takich miejscach najczęściej stawiano kapliczki. Część mojej rodziny mieszka/mieszkała w Rozprzy i Jeżowie i tam też z co drugą kapliczką wiązała się historia wojenna. Dzięki za wklejenie zdjęcia.

variag

Poltan

Dzięki. Jak widać nasz drogi książę zaliczył te strony zarówno "w tą jak i nazat".

variag

Niestety księcia Pepi (a wtedy już marszałka Francji) szczęście opuściło w Lipsku.
Ciekawe czy przejeżdżał przez Bełchatów w drodze do Ruśca? Myślę że nie.
Chociaż jakieś oddziały musiały tędy maszerować, stąd i ów zapomniany pochówek w Klukach. Podobnie i przez Gorzkowice starym traktem na Częstochowę szły jakieś oddziały wojsk Napoleońskich zima 1813 roku. Zapewne związane to było z tragiczną aprowizacją, przemarsz przez takie "dziewicze" tereny dawał szanse na zdobycie jakiejkolwiek żywności.
Mała dygresja, czemu szlak przemarszu wojsk nie wiódł przez Tomaszów Mazowiecki? Cóż, Tomaszów był wtedy w powijakach, nie miał nawet praw miejskich. Uzyskał je dopiero w 1830 roku. Dziwniejsze dla mnie jest to że ominięto Rzeczycę, szlak przemarszu wiódł wybudowanym traktem wprost na Rawę Mazowiecką przez Brzozów i Chociw na Rawę Mazowiecką.
Te odcinki też nazywa się (niestety tylko lokalnie) Traktem Napoleońskim Wink

monty

Witam
Temat jest arcyciekawy.
To,że szlak Piotrków-Widawa był główną drogą odwrotu Wielkiej Armii to pewne.
Czy są jakieś fotografie cmentarza w Grebocinach? Zachowały się jakieś krzyże/nagrobki?
Nie chce mi się wierzyć, ze coś takiego by przetrwało do naszych czasów. Większość tego typu miejsc było dawno temu przeoranych.
Czy macie informację o jakichkolwiek pamiątkach po Wielkiej Armii z drogi Piotrków Widawa?
Pozdrawiam
Tomek

variag

W tym temacie najwięcej będzie wiedział kolega Poltan.
Trzeba by sięgnąć do czasów gdy misja wojskowa z Francji zaraz po I WŚ była w Polsce.
W miejscach pochówku żołnierzy Wielkiej Armii stawiano krzyże i kapliczki. Ta której zdjęcia zamieściłem ma właśnie francuskie święte obrazy. Można by więc założyć że to w tym czasie ta kapliczka powstała. Bo jest to mogiła poległych Francuzów. Wiem to z opowieści mojego dziadka.
Być może ta w Suchcicach też kryje szczątki żołnierzy, tu informacji nie mam, ale była tam jakaś potyczka.
Przez Grębociny przejeżdżałem dzisiaj, ale nie miałem czasu by odszukać tego miejsca. Ale na pewno przed zimą zrobię zdjęcia.

monty

super, tego nie wiedziałem
niedawno w okolicach Piotrkowa spotkałem starszego człowieka, który wspomniał mi małym cmentarzu z Francuzami. Nie ma innej możliwości jak żołnierze Napoleona. Jest kapliczka przy drodze.Postaram się sprawdzić co jest na niej napisane.
Pozdrawiam

variag

Przez ciekawość spytam się: gdzie to jest?